آموزش سبک مداحی دشتی - حاج اسماعیلی آواز دشتی: این آواز را آواز چوپانى نیز نامیده‌اند. این آواز با آن که غم‌انگیز و دردناک است؛ در عین حال بسیار لطیف و ظریف است. غم و حزنی که در آواز دشتی وجود دارد می تواند ناشی از فراق یار ، رنج و سختی زمانه و ... باشد. در خواندن این آواز احساس نقش مهمی را ایفا می کند. هر چند که آواز دشتی امروزه در بین مردم گیلان رواج یافته و گوشه هایی مانند دیلمان و گیلکی متعلق به شمال ایران است، اما اصل آواز دشتی متعلق به منطقه دشتی در جنوب کشور است و نغمه دردهای زمانه و روزگار پر از مشقت و سختی عشایر و چوپانان و مردمان کوهپایه نشین زاگرس است سبک مداحی دشتی به دو روش متداول است : 1- سبک دشتی مناجاتی: این سبک را بیشتر برای مناجات خوانی (مخصوصا سحر خوانی) ، بیان پندیات (مجالس ترحیم) و در مجالس عزاداری و سوگواری اجرا می کنند در این نوع سبک تقریبا اکثر گوشه های آواز دشتی اجرا می شوند . از مداحان معروف تهرانی؛ حاج منصور ارضی، حاج حسن خلج ، حاج محمود کریمی گاها با این سبک مداحی می کنند ولی این سبک بین تمام اقوام مختلف ایرانی جایگاه ویژه ای دارد در استانهای لرستان ، فارس ، بوشهر ، خوزستان ، گیلان سبک دشتی طرفداران بیشتری دارد. 2- سبک دشتی معروف به محلی: این سبک معمولا بعد از باز کردن گره روضه ، برای اینکه فرصت گریه بیشتر و تامل در عمق مصیبت را به مستمع بدهیم و جهت تکمیل روضه اجرا می شود هیچ گاه این سبک را از ابتدای جلسه اجرا نمیکنند زیرا ملودی های آن تکراری شده و باعث خستگی در جلسه می شود این سبک با سبک شور از یک خانواده هستند و معمولا بعد از شور اجرا می شود و می توان گفت تکمیل کننده سبک شور محلی است ، در خواندن سبک دشتی محلی بیشتر از اشعار دوبیتی استفاده می شود اشعار باباطاهر با لهجه خاصی که دارند گوئیا برای سبک دشتی سروده شده اند: دو چشمونت پیاله پر ز می بی خراج ابروانت ملک ری بی همی وعده کری امروز و فردا نمیدونم که فردای تو کی بی در ادامه مجموعه ای از دو بیتی های بابا طاهر را آوردیم دوبیتی‌های بابا طاهر از بابا طاهر ' برگرفته از کتاب‌خانهٔ دیجیتال ری‌را خوشا آنانکه الله یارشان بی بحمد و قل هو الله کارشان بی خوشا آنانکه دایم در نمازند بهشت جاودان بازارشان بی *** دلم میل گل باغ ته دیره درون سینه‌ام داغ ته دیره بشم آلاله زاران لاله چینم بوینم آلاله هم داغ ته دیره *** به صحرا بنگرم صحرا ته وینم به دریا بنگرم دریا ته وینم بهر جا بنگرم کوه و در و دشت نشان روی زیبای ته وینم *** غمم غم بی و همراز دلم غم غمم همصحبت و همراز و همدم غمت مهله که مو تنها نشینم مریزا بارک الله مرحبا غم *** غم و درد مو از عطار واپرس درازی شب از بیمار واپرس خلایق هر یکی صد بار پرسند تو که جان و دلی یکبار واپرس *** دلت ای سنگدل بر ما نسوجه عجب نبود اگر خارا نسوجه بسوجم تا بسوجانم دلت را در آذر چوب تر تنها نسوجه *** خوشا آندل که از غم بهره‌ور بی بر آندل وای کز غم بی‌خبر بی ته که هرگز نسوته دیلت از غم کجا از سوته دیلانت خبر بی *** یکی درد و یکی درمان پسندد یکی وصل و یکی هجران پسندد من از درمان و درد و وصل و هجران پسندم آنچه را جانان پسندد *** ته که ناخوانده‌ای علم سماوات ته که نابرده‌ای ره در خرابات ته که سود و زیان خود ندانی بیاران کی رسی هیهات هیهات *** خدایا داد از این دل داد از این دل نگشتم یک زمان من شاد از این دل چو فردا داد خواهان داد خواهند بر آرم من دو صد فریاد از این دل *** دلا خوبان دل خونین پسندند دلا خون شو که خوبان این پسندند متاع کفر و دین بی‌مشتری نیست گروهی آن گروهی این پسندند *** دلا پوشم ز عشقت جامه‌ی نیل نهم داغ غمت چون لاله بر دیل دم از مهرت زنم همچون دم صبح وز آن دم تا دم صور سرافیل *** بی ته اشکم ز مژگان تر آیو بی ته نخل امیدم نی بر آیو بی ته در کنج تنهایی شب و روز نشینم تا که عمرم بر سر آیو *** به والله و به بالله و به تالله قسم بر آیه‌ی نصر من الله که دست از دامنت من بر ندارم اگر کشته شوم الحکم لله *** التماس دعا

نظرات شما عزیزان:

برچسب ها :